DCAT-AP
Πρότυπα Μεταδεδομένων: DCAT-AP και DCAT-AP HVD
Τι είναι τα πρότυπα και γιατί τα χρειαζόμαστε;
Όπως οι άνθρωποι για να συνεννοηθούμε μιλάμε μια κοινή γλώσσα, έτσι και τα πληροφοριακά συστήματα χρειάζονται μια κοινή «γλώσσα» για να ανταλλάσσουν δεδομένα και μεταδεδομένα χωρίς παρερμηνείες.
Αυτή τη «γλώσσα» τη δίνουν τα πρότυπα:
Καθορίζουν ποια πεδία πρέπει να έχει κάθε οντότητα (π.χ. τίτλος, περιγραφή, ημερομηνία).
Έτσι αποφεύγεται να ονομάζει το ένα σύστημα το πεδίο “title” και το άλλο “aTitle” για το ίδιο πράγμα· όλοι μιλούν με την ίδια ορολογία.
Προσδιορίζουν ποιες τιμές ή λεξιλόγια πρέπει να χρησιμοποιούνται (π.χ. άδειες χρήσης, θεματικές κατηγορίες).
Έτσι αποφεύγεται να χαρακτηρίζει το ένα σύστημα μια θεματική ως «Γεωργία» και το άλλο ως «Αγροτικός τομέας» ενώ εννοούν το ίδιο — όλοι επιλέγουν από τον ίδιο προκαθορισμένο κατάλογο άδειες, θεματικές κατηγορίες κ.λπ.
Εξασφαλίζουν ότι όλοι (φορείς, πλατφόρμες, κράτη μέλη) χρησιμοποιούν τις ίδιες έννοιες και ορολογίες για τα ίδια πράγματα.
Ο στόχος είναι να διευκολυνθεί η επικοινωνία και η συνεργασία μεταξύ διαφορετικών οργανισμών και συστημάτων, ώστε:
Να βρίσκονται τα δεδομένα πιο εύκολα.
Να συνδέονται και να επαναχρησιμοποιούνται σωστά.
Να αποφεύγονται λάθη και ασυνέπειες.
Χωρίς κοινά πρότυπα, κάθε φορέας θα περιέγραφε τα δεδομένα του με διαφορετικό τρόπο, κάνοντας δύσκολη ή αδύνατη την αυτόματη αναζήτηση και ανταλλαγή τους.
Τι είναι το DCAT-AP;
Το DCAT-AP (Data Catalogue Application Profile for Europe) είναι ένα προφίλ εφαρμογής βασισμένο στο πρότυπο DCAT του W3C — ένα RDF λεξιλόγιο για περιγραφές καταλόγων δεδομένων. Το DCAT-AP εξειδικεύει αυτό το λεξιλόγιο για τις ευρωπαϊκές ανάγκες, καθορίζοντας ποια πεδία είναι υποχρεωτικά, προτεινόμενα, ή προαιρετικά, και ποια ελεγχόμενα λεξιλόγια (controlled vocabularies) να χρησιμοποιούνται.
Σκοπός του είναι να διασφαλίσει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των εθνικών και ευρωπαϊκών data portals, επιτρέποντας την ομοιόμορφη αναζήτηση και επανάχρηση μεταδεδομένων — ανεξάρτητα από τη χώρα ή το πλαίσιο.
Τι προσθέτει το DCAT-AP HVD;
Το DCAT-AP HVD (High-Value Datasets) αποτελεί επέκταση του βασικού προφίλ, με επιπλέον οδηγίες για datasets που εμπίπτουν στην υλοποίηση του Κανονισμού για Δεδομένα Υψηλής Αξίας (HVD IR).
Αυτό το προφίλ απαιτεί συγκεκριμένα metadata στοιχεία όπως:
ισχυρά συνιστώμενο Data Service (API) για πρόσβαση στο dataset,
Persistent Identifiers (PURI) για όλα τα κύρια στοιχεία (Dataset, Distribution, Data Service),
νομικές πληροφορίες με άδεια χρήσης (licence) τουλάχιστον CC-BY 4.0,
κατηγοριοποίηση βάσει θεματικών: γεωχωρικά, στατιστικά, εταιρείες, κινητικότητα, κ.ά.
Το DCAT-AP HVD διευκολύνει τη συμμόρφωση με τον HVD IR, χωρίς να απαιτείται πλήρης αλλαγή σε νέο σύστημα περιγραφής — αντ’ αυτού, «χτίζεται» πάνω στο υπάρχον μοντέλο του DCAT-AP.
Για περισσότερη ανάλυση σχετικά με τα High-Value Datasets και την εφαρμογή τους στο data.gov.gr, δείτε τη σχετική ενότητα στον οδηγό: Τι είναι τα HVD;
Σύγκριση: DCAT-AP vs DCAT-AP HVD
DCAT-AP
Περιγραφή datasets για διαλειτουργικότητα
—
DCAT-AP HVD
Εξειδικευμένο για datasets υπό τον HVD IR κανονισμό
API υποστήριξη, license info, persistent URIs, HVD Category, bulk download, contact point, κ.ά.
Γιατί τα χρησιμοποιούμε;
Διαλειτουργικότητα: Όλα τα portals περιγράφουν τα δεδομένα με παρόμοιο τρόπο, διευκολύνοντας κοινή αναζήτηση και αξιοποίηση.
Συμμόρφωση με νομοθεσία (HVD IR): Μέσω του DCAT-AP HVD, τα HVD datasets περιγράφονται σωστά και σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Απλοποίηση για publishers: Αν ήδη χρησιμοποιείται DCAT-AP, οι πρόσθετες πληροφορίες HVD απαιτούν ελάχιστη προσπάθεια.
Last updated