Συμμόρφωση με τους Νομικούς Κανονισμούς και Θέση των Open Data

Η συμμόρφωση με τους νομικούς κανόνες για τα δεδομένα δεν είναι μια διαδικασία που περιορίζεται στην απαγόρευση. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια διαδικασία διαλογής: από το σύνολο όλων των πληροφοριών που κατέχει ένας δημόσιος φορέας, αφαιρούνται σταδιακά εκείνα που καλύπτονται από περιορισμούς, ώστε στο τέλος να απομείνει το τμήμα που μπορεί να διατεθεί νόμιμα και υπεύθυνα ως ανοικτό δεδομένο.

Ο κύκλος έχει ως εξής:

Έλεγχος για προσωπικά δεδομένα. Ό,τι αφορά την ταυτοποίηση φυσικών προσώπων είτε αποκλείεται εντελώς, είτε υφίσταται ανωνυμοποίηση ή συσσωμάτωση ώστε να μη θέτει σε κίνδυνο την ιδιωτικότητα. Έτσι, οι φορολογικές δηλώσεις δεν μπορούν να δημοσιευθούν, αλλά συγκεντρωτικά στατιστικά για το εισόδημα ανά περιοχή μπορούν.

Αποκλεισμός ευαίσθητων ή απόρρητων πληροφοριών. Εδώ αφαιρούνται δεδομένα που αφορούν ποινικά μητρώα, εμπιστευτικά εμπορικά στοιχεία, επαγγελματικά απόρρητα (π.χ. ιατρικό ή στατιστικό) και πληροφορίες κρίσιμων υποδομών ή ασφάλειας.

Έλεγχος δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας. Ο φορέας εξετάζει αν είναι ο νόμιμος δικαιούχος ή αν απαιτείται άδεια από τρίτους. Μόνο εφόσον υπάρχει πλήρης δικαίωμα διάθεσης το dataset μπορεί να προχωρήσει.

Αξιολόγηση ειδικών κατηγοριών όπως ανήλικοι ή ευάλωτες ομάδες. Αν τα δεδομένα μπορούν να επαναταυτοποιήσουν τέτοιες ομάδες, απορρίπτονται ή μετατρέπονται σε συγκεντρωτικές μορφές.

Όσα δεδομένα περνούν από όλα αυτά τα στάδια και δεν προσκρούουν σε περιορισμούς, καταλήγουν στην κατηγορία των Open Data. Αυτά είναι τα σύνολα που ο φορέας μπορεί να δημοσιεύσει, με τη συνοδεία άδειας επαναχρησιμοποίησης (π.χ. CC BY ή CC0), σε μηχαναγνώσιμη μορφή και με κατάλληλη τεκμηρίωση.

Με αυτόν τον τρόπο, τα Open Data εντάσσονται οργανικά στη διαδικασία συμμόρφωσης: αποτελούν το τελικό προϊόν μιας διαδικασίας νομικού και τεχνικού καθαρισμού, όπου όλα τα επικίνδυνα ή προστατευμένα στοιχεία έχουν ήδη αφαιρεθεί. Έτσι, η συμμόρφωση δεν λειτουργεί απλώς ως εμπόδιο, αλλά ως μηχανισμός που διασφαλίζει ότι τα δεδομένα που δημοσιεύονται είναι πραγματικά αξιοποιήσιμα, νόμιμα και ασφαλή για όλους.